czyli by
  • BystraBystrej, czyli kto był zapłakany?
    13.10.2017
    13.10.2017
    Szanowni Państwo,
    nazwa wsi Bystra w gminie Wilkowice ma odmianę przymiotnikową. Czy jest możliwe, że kiedyś odmieniała się inaczej, np. rzeczownikowo? We wsi tej znajduje się muzeum Juliana Fałata. Wydaje mi się, że w zachowanych tam dokumentach sprzed przeszło stu lat spotkałem się z inną odmianą.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Юлія, czyli Julija
    4.04.2018
    4.04.2018
    Julia Tymoszenko czy Julija Tymoszenko? Obecnie obowiązuje zasada stosowania transkrypcji lub transliteracji oryginalnych imion osób z języków zapisywanych alfabetami niełacińskimi. Wyjątki pozwalają na polszczenie m.in. imion królów i książąt oraz osób, które rozpoczęły działalność przed XX w. (np. Józef Stalin). Nie udało mi się znaleźć wyjątku, zgodnie z którym powinna być Julia, a nie Julija Tymoszenko, a to ten pierwszy zapis stosują poważne źródła (np. encyklopedia PWN). Jest to błąd?
  • rad by

    9.02.2022

    W "Dedykacji" Norwida występuje - według niektórych źródeł - cytat:


    "Z bruku twego radbym mieć kamień,

    Na którym krew i łza nie świécą!


    Dlaczego "radbym" jest pisane łącznie? Czy to błąd, czy nastąpiła zmiana w ortografii w tej kwestii od czasów Norwida? Według Wielkiego Słownika Ortograficznego PWN "rad by" pisze się osobno. "Rad bym" rozumiem jako skrót od "byłbym rad", czyli "rad" jako przymiotnik, a zatem osobno.

  • na pole, czyli na dwór
    16.05.2006
    16.05.2006
    Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
  • Czym jest by?

    15.10.2021
    15.10.2021

    Dzień dobry.

    Zastanawiam się, czy cząstkę -by, którą zapisujemy łącznie bądź rozłącznie z różnymi częściami mowy , można nazwać partykułą?

    Dziękuję za odpowiedź.

    Anna

  • Be jak baran, czyli o nazwach liter
    14.02.2017
    14.02.2017
    Moje pytanie dotyczy bardzo podstawowego zagadnienia, jakim jest wymowy liter. Spotkałem się z różnymi metodami nauczania (głównie w kontekście dzieci). Jedne mówią, że litery wymawiamy z końcówką „y”, maksymalnie ją ucinając („by”, „cy”, „dy”). Inne, że dopuszczalne są również formy z „e”' („be”, „ce”, „de”). Czy istnieje jakaś norma językowa, która określa poprawność wymowy? Jak zgodnie z taką normą czytać alfabet: „a by cy dy…” czy „a be ce de…”? Jak mówić: be jak baran czy by jak baran?
    Dziękuję.
  • Można by dopuścić przysłówek niechcąco
    18.10.2018
    18.10.2018
    Czemu piszemy niechcący, a nie niechcąco? Ta druga forma jest zbudowana analogicznie do innych przysłówków, a jednak jest niepoprawna.
  • Masaż kosmetyczny twarzy…, czyli zmora nominalizacji
    27.06.2017
    27.06.2017
    Czy konstrukcja zdania: Masaż kosmetyczny twarzy masażysta powinien poprzedzić ustaleniem celu zabiegu zależnie od rodzaju cery… świadczy o zależności określenia (określę albo nie określę), czy określeniu celu zależnego od rodzaju cery? A może zdanie takie może być interpretowane na oba sposoby?

    Pozdrawiam serdecznie
    Artur Kaźmierski
  • ona, czyli pani Kowalska
    14.06.2011
    14.06.2011
    Rozmowa asolwenta z sekretarką szkoły. Czy można w takich sytuacjach mówić: „W jakich godzinach pani Kowalska jest w szkole, bo to właśnie ona była moją wychowawczynią”, czy może lepsze jest: „W jakich godzinach pani Kowalska jest w szkole, bo to właśnie pani Kowalska była moją wychowawczynią”? Czy pomimo odpowiednich zwrotów ten zaimek ona burzy ton pełen poszanowania, acz naturalny? Proszę o odpowiedź:)
  • W końcuś mężczyzną się stał, czyli o formach aglutynacyjnych
    21.09.2018
    21.09.2018
    Dzień dobry,
    jest w użyciu taka dziwna konstrukcja: W końcu mężczyznąś się stał. Zakładam, że jest to „ciężki” regionalizm, natomiast interesuje mnie, jak się ta konstrukcja nazywa? Zakładam też, że nie jest specjalnie popularna – ale może się mylę?

    Dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego